Thuật ngữ Wibu là gì? Liệu một người là Wibu thì có đáng bị lên án hay không?

Văn hoá Nhật Bản du nhập vào nước ta với những nét đặc sắc thú vị, được đông đảo mọi người tiếp nhận. Đặc biệt là giới trẻ, có nhiều bạn không chỉ yêu thích mà còn chuyển sang “cuồng nhiệt” với tất cả những gì có liên quan đến Nhật Bản. Trên mạng xã hội bắt đầu thịnh hành cụm từ “Wibu” để mô tả hiện tượng đó. Vậy Wibu là gì, Weeaboo là ai mà sao có nhiều người kỳ thị tới vậy. Hãy cùng 2momart tìm hiểu tất tần tật về thuật ngữ Wibu và dấu hiệu để nhận biết một người có phải là Weeaboo hay không.
 

Tìm hiểu Wibu là gì?

1.1 Khái niệm Wibu nghĩa là gì?

Theo từ điển Urban Dictionary, Weeaboo là một cụm từ lóng của thuật ngữ “Wapanese” - một từ ngữ được kết hợp bởi “white” (trắng/da trắng) hoặc “wannabe” (muốn trở thành) và Japanese (thuộc về Nhật Bản). Weeaboo ý chỉ một “người Nhật da trắng” tức là người da trắng hay người phương Tây cuồng văn hoá Nhật Bản quá mức.

Wibu thực chất là cách phát âm từ Weeaboo của người Việt, dùng để chỉ một người Việt Nam bị ám ảnh thái quá, si mê, phát cuồng nền văn hóa Nhật Bản, từ phim ảnh (Anime), truyện tranh (Manga) tới ẩm thực, thời trang,… Thậm chí, họ còn có những những hành động lố lăng, quá khích, không đúng chuẩn mực xã hội, tạo thành chủ nghĩa “Wibu never die”.
 

Khái niệm Wibu chỉ những người phát cuồng vì văn hoá Nhật Bản
 

Trong quá trình tìm hiểu khái niệm wibu là gì, nhiều người phát hiện ra, thời gian gần đây, nó còn được dùng cho những ai không hiểu rõ văn hoá Nhật Bản nhưng cố ra vẻ hiểu biết, hay thể hiện sự sành điệu, chạy theo trào lưu Nhật một cách vô tội vạ. Như thế, thuật ngữ Weeaboo mang thái độ tiêu cực, khó chịu, không bao hàm bất kỳ ý nghĩa tốt đẹp nào.
 

1.2 Thuật ngữ Wibu bắt nguồn từ đâu?

Vào đầu những năm 2000, trên trang web 4chan bắt đầu xuất hiện cụm từ “Wapanese” để miệt thị những người da trắng phát cuồng quá mức về văn hoá Nhật Bản.

Cuối năm 2002 đến 2003, bắt nguồn từ Racial Slur, thuật ngữ Wapanese được tìm kiếm nhiều nhất, lan truyền mạnh mẽ và gây ra cuộc tranh cãi nội bộ giữa những người yêu thích văn hoá Nhật Bản và phần đông ý kiến ngược lại.

Đỉnh điểm là vào năm 2005, những người điều hành và kiểm duyệt diễn đàn 4Chan đưa ra quyết định thay từ lóng mang tính xúc phạm Wapanese thành Weeaboo. Từ này trở nên phổ biến trên toàn thế giới và du nhập vào Việt Nam, được sử dụng rộng rãi trong đại bộ phận giới trẻ có hiểu biết về văn hoá Nhật, có sự tiếp xúc với manga hoặc anime.

Thời gian gần đây, vì sự phổ biến trên mạng xã hội, nhiều người “ngoại đạo” không liên quan cũng bắt đầu thắc mắc và tìm hiểu Wibu là gì.
 

Đối với Weeaboo, Nhật Bản là số 1, họ tôn sùng và sưu tầm mọi thứ về Nhật Bản
 

1.3 Cụm từ “Wibu” có được sử dụng đúng cách

Wibu chỉ những người tôn sùng và phát cuồng văn hoá Nhật Bản, bị tẩy chay trong cộng đồng những người yêu thích văn hoá Nhật Bản chân chính. Cụm từ này mang ý nghĩa châm chọc, mỉa mai, nên bạn cần sử dụng tình huống, đúng nơi, tránh gây tổn thương cho những người chỉ đơn thuần là yêu thích văn hoá nước Nhật.

Khen một điều gì đó hay, tiếp nhận tinh hoa văn hoá của đất nước khác, học hỏi theo những giá trị văn hoá tốt đẹp, sưu tầm sản phẩm văn hoá, đó không phải là “cuồng” một cách cực đoan. Do đó, ta không nên sử dụng từ “Wibu” cho một người chỉ khen ngợi Nhật Bản.

Ngoài ra, trên thực tế, một vài bạn trẻ cảm thấy khá thích thú khi tự nhận bản thân là “Weeaboo” để khẳng định sở thích thần tượng văn hoá xứ hoa anh đào.
 

Cách nhận biết “Wibu” chính hiệu là gì

2.1 Dấu hiệu nhận biết Wibu
 

Wibu có những dấu hiệu nổi bật dễ nhận biết
 

Để trả lời cho câu hỏi Wibu là gì và Weeaboo là ai, bạn cần nắm rõ những dấu hiệu nhận biết Wibu.

• Ham mê truyện tranh và phim Nhật quá mức

Nền điện ảnh Nhật Bản có rất nhiều bộ phim xuất sắc đáng để thưởng thức, nên khá bình thường nếu bạn dành ít thời gian rảnh để xem giải trí. Tuy nhiên, Weeaboo thì ham mê phim Nhật quá mức, xem hết tất cả các tập, các bộ phim, không bỏ lỡ phim nào, đặc biệt là thể loại Anime.

Không chỉ xem, Weeaboo còn điên cuồng bênh vực phim Nhật, coi phim Nhật là số 1. Thậm chí, họ hành động y như trong phim, cosplay lại trang phục, sử dụng lời thoại của phim, coi nhau là nhân vật phim, không phân biệt phim với thế giới thực.

Cũng như thế, truyện tranh Nhật Bản khá hấp dẫn giới trẻ, nhưng bắt chước cách ăn mặc như truyện Manga và có những hành động quá khích, chen chúc tranh giành Manga thì đích thị đó là Wibu.

• Sử dụng tiếng Nhật vô tội vạ

Wibu là gì? Đó là những người thường lạm dụng tiếng Nhật khi trò chuyện, sử dụng các cụm từ như onii-chan, baka, yamette, kawaii, desu,… trong các bình luận trên mạng xã hội hoặc câu nói ngày thường. Đôi khi họ dùng tiếng Nhật nhiều hơn cả tiếng quốc ngữ.

Không phải người Việt nào cũng học tiếng Nhật hay xem phim Nhật, nên nếu bạn chen vào câu nói những cụm từ tiếng Nhật, đối phương sẽ chẳng hiểu gì cả. Việc chêm vào vài từ tiếng Nhật sẽ khiến người khác khó chịu vô cùng.

Hành động phát cuồng các nhân vật manga, anime của các Wibu
 

• Phát cuồng bởi bất kỳ điều gì đến từ Nhật Bản

Không phải bất kỳ điều gì đến từ Nhật Bản cũng đều hay, đều tốt. Nhưng một Wibu thì luôn bị ám ảnh quá mức và coi đó là “tinh hoa văn hoá nhân loại”. Không chỉ thiên vị sản phẩm nội địa Nhật Bản, chỉ dùng đồ Nhật, họ còn phớt lờ sản phẩm cũng như văn hoá các nước khác, thậm chí coi thường dân tộc mình. Họ chê bai mọi thứ và chỉ đề cao xứ sở hoa anh đào. Đồng thời sẵn sàng chửi bới hay đánh nhau với ai có ý kiến chê bai Nhật Bản mà không quan tâm đúng sai.

• Hành động lố lăng, kỳ dị

Wibu là ai, đó là kẻ có những hành động kỳ dị, khiến những người xung quanh khó chịu hoặc sợ hãi. Điển hình như:

- Lúc nào cũng dính chặt với hình nộm, gối ôm Manga, Anime,…

- Si mê các nhân vật hoạt hình, coi đó là vợ hay chồng mình.

- Dán hình ảnh, poster về các nhân vật Manga, Anime ở khắp mọi nơi.

- Cosplay cách ăn mặc, trang điểm, làm tóc y hệt nhân vật trong phim.
 

Hành động lố lăng, kỳ dị của Wibu khiến người khác khó chịu, hoảng sợ
 

• Tỏ ra hiểu biết về nước Nhật

Wibu nghĩa là gì? Cụm từ này còn để chỉ người không hiểu rõ về Nhật Bản hoặc văn hoá Nhật Bản nhưng cố tỏ ra am hiểu hết mọi thứ, cứ như đã từng sống ở đó. Điều đó thể hiện sự thiếu chín chắn, và gây khó chịu cho người khác.
 

2.2 Wibu là ai, bạn có phải là một Wibu hay không?

Nhật Bản có nền văn hoá đặc sắc và thú vị, với sức lan toả ra khắp thế giới. Tuy nhiên, không điều gì là hoàn mỹ trên cuộc đời này cả. Văn hoá xứ Phù Tang có những mặt tích cực đáng học hỏi nhưng cũng có vài điều tiêu cực không nên tôn thờ.

Không phải ai yêu thích văn hoá Nhật Bản cũng là một Wibu. Do đó, bạn chỉ cần xem xét bản thân có cuồng quá mức đối với mọi thứ đến từ Nhật hay không. Nếu cứ khăng khăng Nhật Bản luôn luôn tốt đẹp, thì bạn là Weeaboo. Còn đơn giản là yêu thích một vài điều hay ho, xuất sắc của đất nước mặt trời mọc, thì câu trả lời, bạn không phải là một Wibu.
 

Sự khác nhau giữa Wibu và Otaku

Khái niệm Wibu là gì luôn đi song song với một thuật ngữ có ý nghĩa tương tự: Otaku.

Otaku (Nhật: 御宅 (Ngự trạch)/ おたく/ オタク) là một từ lóng trong tiếng Nhật dùng để chỉ một ai đó yêu thích, say mê sản phẩm văn hoá của Nhật Bản như: Anime (hoạt hình), Manga (truyện tranh), Vocaloid hay trò chơi điện tử, cosplay (hóa trang), những thứ 2D (nhân vật trên giấy).

Nếu không tìm hiểu kỹ, rất nhiều người có thể nhầm lẫn giữa Wibu và Otaku. Tuy nhiên thì bản chất của 2 khái niệm này khá khác nhau.
 

Sự khác nhau giữa thuật ngữ Otaku và Wibu là gì
 

3.1 Về suy nghĩ, quan niệm

Wibu đề cao và tôn thờ văn hóa Nhật Bản mọi lúc mọi nơi, cho rằng Nhật Bản là số một, trên đời này không có thứ gì tốt bằng. Otaku chỉ đơn thuần là yêu thích văn hóa Nhật Bản, hiểu rõ rằng xứ sở này cũng có những điểm hạn chế, những mặt chưa tốt.
 

3.2 Hành động và phong cách sống

Wibu hay hạ thấp, mỉa mai nền văn hoá khác; thường sưu tập và sử dụng các sản phẩm văn hoá Nhật như vật bất ly thân; có những hành động quá khích, biến thái nơi công cộng.

Otaku thể hiện niềm yêu thích một cách ôn hoà, không ảnh hưởng tới người xung quanh, không chê bai nền văn hoá khác, sưu tầm sản phẩm văn hoá Nhật nhưng sử dụng đúng nơi đúng chỗ. Đặc biệt, họ có những hiểu biết dày dặn về Nhật Bản, không chỉ trong Anime hay Manga mà còn nhiều lĩnh vực khác.
 

3.3 Đánh giá của mọi người

Wibu là từ rất nặng, mang tính chất tiêu cực và bị nhiều người kỳ thị, ghét bỏ. Otaku lại thể hiện sự tự hào, chỉ những người yêu thích Manga, Anime hay văn hoá Nhật thiết tha chân chính.

Làm thế nào để không trở thành “Wibu”?

Sau khi hiểu được Wibu là gì, Wibu là ai, thì điều bạn cần làm đó chính là điều chỉnh bản thân, tránh trở thành một người phát cuồng đến mức bị gọi là Weeaboo. Một số điều sẽ có ích cho những “fan” Nhật Bản chân chính như sau.
 

Cosplay nhân vật anime Nhật Bản trong lễ hội hoá trang
 

4.1 Không “thần thánh hóa” Nhật Bản

Bất kể nền văn hoá hay đất nước nào cũng có những điều tích cực và tiêu cực. Hệt như đồng tiền có hai mặt trái - phải. Do đó, bạn cần dừng việc tôn vinh Nhật Bản một cách thái quá. Điều gì tốt đẹp thì khen và học hỏi. Cái gì xấu xa thì bài trừ không dung túng.

Bên cạnh đó, nếu bạn biết hoặc giỏi tiếng Nhật thì đó là điểm mạnh, có thể giúp ích khi bạn giao lưu kết nối với bạn bè người Nhật hoặc đem lại lợi thế trong công việc. Tuy nhiên, cần sử dụng ngôn ngữ Nhật Bản với đúng người, đúng ngữ cảnh, không dùng vô tội vạ.

Ngoài ra, việc yêu thích hay cosplay nhân vật phim hoạt hình hay truyện tranh Nhật Bản không có gì xấu. Nhưng chỉ nên dừng lại ở mức yêu thích, và hãy cosplay ở lễ hội hoá trang. Ngưng ngay những hành động hay lời nói bắt chước quá khích gây khó chịu cho người khác.
 

4.2 Tìm hiểu thực sự về Nhật Bản

Để người khác không cho rằng bạn là Wibu, cách tốt nhất là học tập và tìm hiểu về Nhật Bản một cách nghiêm túc. Không chỉ là những bộ phim, truyện tranh, mà còn cả văn hoá, lịch sử, ẩm thực,… Người khác sẽ hiểu rằng bạn chỉ đơn giản là say mê một cách bình thường, muốn học hỏi vì niềm yêu thích chứ không phải cuồng.
 

Kết luận

Qua bài viết ở trên, so sánh giá trực tuyến 2momart đã đưa ra lời giải đáp chi tiết nhất cho câu hỏi Wibu là gì. Việc yêu thích văn hoá một quốc gia nào đó chẳng có gì là xấu. Thế nhưng, cách Weeaboo thể hiện sự phát cuồng của mình khiến nhiều người không thể nào hiểu hay chấp nhận được. Nếu bạn không muốn bị mỉa mai là một Wibu thì hãy điều chỉnh cách thể hiện của bản thân lại nhé. Chúc cho niềm yêu thích của bạn được mọi người tôn trọng.